Dziś biorę się za akcje pracownicze. Pytaliście o tego typu programy już nieraz. W końcu zebrałem trochę informacji na ten temat. Jak sami się przekonacie, wydaje się to być interesująca inwestycją.
Ten wpis nie odpowie na wszystkie Wasze wątpliwości, ale powinien w dobry sposób przybliżyć podstawy pracowniczych programów akcyjnych i sposobów inwestowanie w nie. Zacznijmy od początku…
Czym są programy akcji pracowniczych
To taki twór, dzięki któremu stajesz się posiadaczem akcji firmy, w której pracujesz. Najczęściej kupujemy takie akcje sami w ramach regulaminu danego programu, ale zdarza się, że akcje dostajemy za darmo np. w podziękowaniu za wykonywaną przez nas pracę. Jest to zazwyczaj rodzaj dodatkowej gratyfikacji nieotrzymywanej bezpośrednio w gotówce. Programy takie prowadzone są zazwyczaj przez duże firmy lub korporacje, w celu zachęcenia pracowników do wybrania tego pracodawcy lub/i jeszcze cięższej pracy. Oczywiście dla pracownika są to dodatkowe możliwości oszczędzania i optymalizacji podatkowej. Pomaga to również utrzymać dobrze wyszkolonych pracowników w swoich szeregach i uniknąć ciągłego podkupywania ich przez konkurencję.
Jak działają typowe programy akcji pracowniczych
Znane mi są 3 rodzaje tego typu programów. Niestety większość z nich jest wciąż ogromna rzadkością w Polsce. Myślę, że zmieni się to z czasem, gdy konkurencja na rynku pracy będzie większa.
1. Program Opcji Na Akcje
W takim rozwiązaniu firma daje możliwość wykupienia opcji na jej akcje. W momencie rozpoczęcia tego programu ustalana jest cena wykonania opcji, czyli ceny, po której za jakiś czas będziemy w stanie kupić fizyczne akcje. Taki kontrakt opcyjny zawierany jest na określony z góry czas. Może to być 3, 4 lub 5 lat. Po upływie tego czasu mamy dwie możliwości. Wykonać naszą opcję i kupić fizyczne akcje, po z góry znanej cenie lub nie wykonywać opcji i poprosić w zwrot naszych zainwestowanych pieniędzy. Otrzymamy je wtedy powiększone o odsetki zgodnie z obowiązująca stopa procentowa banku centralnego.
Jak to wygląda w UK – rząd nakłada odgórne ograniczenie na sumę jaką możesz inwestować w kontrakty opcyjne. Jest to w tej chwili 500 funtów miesięcznie. Czy jest to warte zainwestowania Twoich pieniędzy – zdecydowanie tak, w tego typu programach nie możesz stracić pieniędzy. W najgorszym wypadku dostajesz swoje pieniądze z powrotem. Firmy, żeby dodatkowo zachęcić do tego rodzaju inwestowania mogą ustalić cenę wykonania opcji poniżej aktualnej wartości rynkowej np. 20% taniej niż aktualna cena na giełdzie.
2. Akcje Jako Część Rocznego Bonusu
Niektóre z firm decyduje się na wypłacanie części rocznego bonusu w postaci akcji. Takie akcje zazwyczaj pomimo, że figurują pod Twoim nazwiskiem, są dostępne do sprzedania dopiero po kilku latach (np. po 3 latach). To taki prosty sposób żebyś nie myślał o zmianie pracy bo jakieś pieniądze Ci przepadną. Zazwyczaj im wyższe masz stanowisko w firmie tym więcej tych akcji dostajesz i tym dłużej je musisz trzymać. Zaleta jest to, że są to akcje fizyczne, otrzymujesz więc dywidendę, o ile taka jest wypłacana. Dywidenda otrzymana w ten sposób może być wykorzystana do zakupu kolejnych akcji, których znowu nie możesz sprzedać przez określony czas.
3. Regularne, Comiesięczne Zakupy Akcji Za Potrącenia Pensji Brutto
Popularny sposób w UK, wspierany przez rząd. Co miesiąc możesz kupować akcje firmy, w której pracujesz za pewną kwotę brutto swojej pensji. Obecnie możesz zdecydować się na maksymalną inwestycję na poziomie 150 funtów miesięcznie. Ponieważ kupujesz je za kwotę brutto oznacza to, ze kupujesz je dyskontem – tak dużym jak duży byłby odprowadzany przez Ciebie podatek. Jeżeli np. jesteś w 40% progu podatkowym twoje zakupy pomimo, że są rozliczane po cenie rynkowej, to naprawdę kupujesz je 40% poniżej aktualnej ceny na giełdzie. Sposób ten jest wykorzystywany do optymalizacji podatkowej, dlatego zobowiązany jesteś trzymać akcje przez pewien określony czas. Jako posiadacz fizycznych akcji masz również prawo do otrzymywania dywidendy. Jestem bardzo ciekawy Waszych doświadczeń w tym temacie.
Czy Warto Inwestować w Akcje Pracownicze
W moim przekonaniu warto to robić z następujących powodów:
- W większości przypadków kupujesz akcje ze zniżka względem ceny rynkowej.
- Masz możliwość optymalizacji podatkowej i oddalenia od siebie wyższego progu podatkowego.
- Na kontraktach opcyjnych nie można stracić. W najgorszym wypadku dostaniesz swoje pieniądze z powrotem.
- Pieniądze pobierane są automatycznie z Twojej pensji, zanim jeszcze je zobaczysz na koncie, dzięki temu jesteś zmotywowany do regularnego oszczędzania.
- Akumulacja takich programów przez wiele lat umożliwia zaoszczędzenie konkretnej sumy pieniędzy, którą możesz przeznaczyć na dalsze inwestycje.
