Wielu znawców rynku uważa, że poprawna analiza trendu jest jednym z podstawowych czynników, które decydują o tym czy na giełdzie osiągasz sukces czy poniesiesz straty. Z jednej strony nie sposób się z tym nie zgodzić. Z drugiej jednak strony uważam, że w osiągnięciu na rynku sukcesu najważniejsze jest opanowanie emocji. Gdy już rozprawimy się z własnymi emocjami, które siedzą w naszej głowie, to wtedy rzeczywiście poprawne zidentyfikowanie trendu jest jednym z kluczowych zagadnień. Jest na tyle istotne, że wymieniłem je jako jedno z siedmiu podstawowych zagadnień do przemyślenia w czasie konstruowania systemu inwestycyjnego. Jeżeli chcecie wiedzieć jakie jest pozostałe sześć zerknijcie na artykuł – 7 Najważniejszych elementów systemu transakcyjnego
Nim przejdziemy do meritum analizowania trendu trzeba zdefiniować co tak naprawdę jest to coś co jest nazywane trendem.
Definiując te pojęcie własnymi słowami powiedziałbym, że trend jest tendencją kierunku, w którym porusza się cena w zdefiniowanym oknie czasowym (pospolicie zwanym horyzontem inwestycyjnym)
Rodzaje Trendów
W praktyce wyróżnia się 3 podstawowe rodzaje trendów. Są to:
Trend wzrostowy – czyli sytuacja w której kolejne szczyty i dołki są coraz wyższe
Trend spadkowy – sytuacja dokładnie odwrotna kolejne szczyty i dołki są coraz niższe
Trend boczny – kolejne szczyty i dołki są na tym samym poziomie. Taki rodzaj trendu potocznie nazywa się konsolidacją rynku.
Przy okazji wspomnienia o trendzie bocznym warto wspomnieć, że może on przybierać różne formy. Czasem może on mieć postać spodka lub odwróconego spodka. Tego typu formacje nazywane są akumulacją i dystrybucją ale o tym napiszę kiedyś indziej.
Długość Trendów
Jak zapewne wiecie trendy mają różne czasy trwania.
Możemy mieć do czynienia z trendami bardzo krótkookresowymi trwającymi np 10 minut. Po przeciwnej stronie spektrum mamy trendy trwające wiele dziesięcioleci nawet i 30 lat.
Na potrzeby analiz przeciętnego inwestora wystarczy ograniczyć się do 3 podstawowych długości
- Trend krótkoterminowy – czas jego trwania to około 3 tygodni
- Trend średnioterminowy – trwa więcej niż 3 miesiące
- Trend długoterminowy – trwa mniej niż 3 lata
Wszystko powyżej 3 lat nazywałbym już trendem wieloletnim
Więcej na temat dlaczego lubię właśnie w ten sposób dzielić trendy ze względu na długość pisałem kiedyś we wpisie „Jak wybrać horyzont w inwestowaniu na giełdzie”
Analiza Trendu – Metoda Wizualna
Będąc ludźmi mamy tą przewagę nad maszynami, że większość trendów jesteśmy w stanie jednoznacznie zidentyfikować w sposób wizualny. Patrzymy na wykres i nasz mózg w bardzo sprawny sposób bezbłędnie potrafi określić tendencję ruchu. To po prostu widać.
Inaczej ma się sytuacja z maszynami one zawsze muszą dokonać operacji matematycznych żeby określić kierunek ruchu. My zwykli inwestorzy mamy wybór i możemy wybrać metodą która nam się bardziej podoba lub po prostu w momentach w których nie jesteśmy pewni pomóc sobie dostępnymi wskaźnikami w celu utwierdzenia się przekonaniu że poprawnie rozpoznaliśmy tendencję panującą na rynku.
Analiza Trendu – Metoda Wskaźnikowa
Istnieje wiele wskaźników za pomocą których możemy matematycznie zdefiniować trend na rynku. Codziennie powstają nowe. Ja skupię się na tych najpopularniejszych, a jednocześnie najprostszych do zastosowania w praktyce.
1. Średnie kroczące w identyfikacji trendów
To jest prawdopodobnie najbardziej znany sposób identyfikacji trendów. Najprostsza metoda mówi, że jeżeli aktualnie rynek znajduje się powyżej średniej 200 sesyjnej to trend jest wzrostowy a jeżeli poniżej to trend jest spadkowy. Niestety najprostsza metoda jest oczywiście pełna wad i daje wiele mylnych sygnałów.
Innym sposobem może być zastosowanie zestawu dwóch średnich i określanie trendu na podstawie ich przecięcia i pozycji względem siebie. Np. stosując średnie 15 dniową oraz 45 dniową o trendzie wzrostowym mówimy gdy średnia 15 dniowa znajduje się powyżej średniej 45 dniowej. Jeżeli średnia 15 dniowa przetnie od góry średnią 45 dniową to wtedy mówimy o odwróceniu trendu. Podobnie ma się sytuacja gdy 15 okresowa średnia jest poniżej 45 okresowej wtedy trend jest spadkowy a w momencie gdy 15 okresowa średnia przetnie od dołu średnią 45 okresową mówimy o odwróceniu trendu na wzrostowy.
Powyższe metody sprawdzały się doskonale w latach siedemdziesiątych kiedy na rynku panowały bardzo silne trendy. W dzisiejszych czasach trendy nie są aż tak mocne i powyższe metody mogłyby wysyłać wiele mylnych sygnałów.
Po części, żeby obejść te problemy zaczęto zamiast zwykłych średnich stosować średnie wykładnicze, które reagują szybciej na zmiany. Te jednak też nie są w stanie nadążyć za naturą rynków w dzisiejszych czasach.
2. Zastosowanie wskaźnika analizy technicznej ADX do identyfikacji trendu
Inną bardziej techniczną metodą identyfikacji trendu jest użycie wskaźnika ADX. Wskaźnik został wynaleziony przez Wildera i składa się z 3 składowych a jego wskazania są znormalizowane co oznacza, że przyjmują wartości od 0 do 100. W praktyce wskaźnik bardzo żadko osiąga te ekstrema. Jego głównym zadaniem jest pokazanie nam czy w danej chwili na rynku panuje silny trend czy może jesteśmy akurat w momencie konsolidacji.
Trzy składowe wskaźnika o których mowa wyżej to:
- ADX
- +DI
- -DI
Interpretacja ADX:
Generalnie wskaźnik nie informuje nas o kierunku trendu tylko o jego obecności. Przyjęło się jednak zakładać, że gdy linia +DI jest powyżej linni -DI to mamy doczynienia z trendem wzrostowym. Odwrotnie ma się sytuacja gdy linia -DI znajduje się powyżej lini +DI mówimy o trendzie spadkowym
Wysoka wartość ADX mówi o silnym trendzie z kolei niska wartość ADX daje nam sygnał, że rynek się konsoliduje.
- ADX 0-20 brak trendu konsolidacja
- ADX 20-40 trend
- ADX powyżej 40 bardzo silny trend
Więcej na temat wskaźnika można przeczytać tutaj
3. Zastosowanie wskaźnika Parabolic stop and reversal do identyfikacji trendu
Ten wskaźnik podpowiada nam gdzie możemy ustawić zlecenia obronne stop loss oraz określa kierunek trendu.
Jego wykorzystanie jest proste a interpretacja nie powinna sprawiać problemów, ponieważ dowolny program do analizy technicznej narysuje nam na wykresie kropki.
Interpretacja Parabolic SAR:
Kiedy cena znajduje się powyżej kropek powinniśmy zawierać tylko transakcje na wzrosty a kiedy cena znajduje się poniżej kropek powinniśmy grać na spadki. Ewentualne zlecenia obronne powinniśmy ustawiać na poziomie kropek. Ich pozycja zmienia się po każdej kolejnej świecy wymaga więc to od nas ciągłego przesuwania zleceń obronnych.
Więcej na temat wskaźnika można przeczytać tutaj
Właśnie tych 3 powyższych metod używam do identyfikacji trendu. Czy jest to prawidłowy dobór narzędzi nie wiem, ale do nich się przyzwyczaiłem i wiem że działają. Znam również wielu zwolenników używania wskaźnika MACD. Chętnie poznam Waszą opinię na ten temat. Może macie swoje złote sprawdzone metody na identyfikację trendów na giełdzie.